De recente geschiedenis van Afghanistan ken ik uit de kranten en uit de ervaringen van gemeenteleden die uitgezonden werden of zijn naar dit land. Enige jaren geleden las ik het boek van Ahmed Rashid ‘Taliban' omdat ik het nodig vond om mijn kennis aangaande deze radicale stroming binnen de Islam te verbreden. Het is even doorbijten, maar je wordt veel gewaar over Afghanistan en Taliban. Onlangs kwam ik er echter (opnieuw) achter, dat de verhalenverteller het wint van de journalist of de historicus. Wie ‘De vliegeraar' van Khaled Hosseini leest wordt meegenomen in een knap verhaal waarin op een levendige en indringende manier duidelijkheid wordt gegeven omtrent de geschiedenis en cultuur van Afghanistan, de verhoudingen tussen sjiïeten en soenieten, de Hazara's en de Pashtun, de invloed van de Russen en die van de Taliban, het leven van Afghaanse vluchtelingen in de VS en nog veel meer. Ook is het heilzaam om eens niet op de Islam te studeren, maar al lezend bijv. een islamitisch huwelijk mee te maken. Het komt dichterbij. Het kweekt meer begrip. Als de schrijver dan ook nog een goede romancier is, dan is het succes verzekerd. Hosseini schrijft het verhaal in de ik-vorm en wel zo inlevend dat je het gevoel krijgt alsof hij het zelf heeft meegemaakt en een deel van zijn levensgeschiedenis blootlegt. Hij kent alle kneepjes van het vak. Zo klinkt pas aan het eind van hoofdstuk 1 de naam van de ik-persoon (Amir). Hij componeert een goed verhaal, maakt terloops opmerkingen die later weer betekenisvol terugkeren. Veronderstelt zaken als bekend en vult de leemtes daarna weer kundig op. Hij weet spanning op te bouwen, vast te houden en te ontladen. Bovenal is hij een goed mensenkenner en psycholoog. Hij weet wat schuldgevoelens met een mens kunnen doen en hoe een kind reageert dat misbruikt is. De vlieger komt in het boek steeds terug. Het is een belangrijk tijdverdrijf voor de jongens in Kabul, staat voor een vriendschap die misging (Amir en Hassan) en voor een sprankje hoop aan het eind van het boek. Een echte aanrader. In 2008 werd het boek verfilmd: The Kite Runner.

Hosseini, Khaled, De vliegeraar, Amsterdam 2008 (1e druk 2003), ISBN 9789023418993. Oospronkelijke titel: The Kite Runner.