Stilte en innigheid. Gebed (3)

God is tegenwoordig, God is in ons midden,
Laat ons diep in 't stof aanbidden.
God is in ons midden, laat nu alles zwijgen
alles in ons voor Hem neigen.
Wie de stem heft tot Hem sla de ogen neder,
Geve 't hart Hem weder. (Lb Gezang 323:1)

Er is een soort glijdende schaal in het gebed. Die correspondeert met ons gemoed. Vanuit de diepte, de litanie, het smeekgebed komen we tot de dankbaarheid en tenslotte wordt ons bidden aanbidden. Iemand bedanken is iets anders dan iemand prijzen. Je bedankt iemand als hij voor jou de deur opengehouden heeft. Je prijst een leerling als hij iets goed gedaan heeft. In dit prijzen zit een aansporing. Ga zo door! Ik verwacht nog meer goede dingen van je. Zo is het ook in ons bidden tot God. Dankt, dankt nu allen God! Heer ik prijs uw grote Naam; heel mijn hart wil ik U geven. En dan komt er ook een moment dat ons bidden wordt tot aan-bidden. In het Engels ligt daar de scheidslijn tussen to pray en to adore. Wat gebeurt er met een mens in aanbidding? Als we God ontmoeten in zijn heiligheid en grootheid, dan is dat in de meest letterlijke zin ont-zettend. Onze taal breekt uit de behuizing van de verstaanbare woorden. God is te groot. Wij zijn te klein. Onze werkelijkheid kan God niet bevatten, gaat aan de ontmoeting met Hem te gronde. Dat ligt ten grondslag aan de overtuiging dat een mens God niet kan zien zonder te sterven (Richteren 13:22). Maar je kunt ook ‘verzinken' in God als een druppel in een oceaan. God is niet alleen ontzag-wekkend. Daar is ook zijn lieflijkheid. Oneindige fascinatie. En mens kan ondergedompeld worden in gelukzaligheid. Denk aan de extatische ervaring van Paulus waarover hij spreekt in II Kor. 12:1-4.

In het liedboek vinden we naast klaag- en dankliederen ook liederen van aanbidding. Bijv. Gezang 323 van Tersteegen. Gerhard Tersteegen (geboren 1697) was een vertegenwoordiger van het Nederrijnse piëtisme. Bij hem vinden we een bijzondere innigheid en stilheid. Een mens die God aanbidt, buigt zich neer en wordt stil. Het is wel goed om ons te oefenen in die ‘stilligheid'. Doe dat maar eens: God is tegenwoordig. Laat nu alles zwijgen! Lees vanavond eens voor het slapen gaan Gezang 388 uit het Liedboek. Een prachtig avondlied. Stil en innig. Ook van Tersteegen. Afgebeeld is de titelpagina van zijn ‘Geistliches Blumengärtlein', waaruit Gezang 323 afkomstig is.