"Vieren, leren, getuigen en dienen"

Beleidsplan Protestantse Wijkgemeente Stadsdennen (vastgesteld 27-4-2006)

Wie zijn wij?

De protestantse kerken in Nederland staan voor grote veranderingen. De vorming van de PKN (Protestantse Kerk in Nederland) zal de komende jaren op plaatselijk niveau gestalte krijgen. Elke (wijk)gemeente zal bij zichzelf te rade moeten gaan hoe zij haar toekomst ziet. De vorming van de PKN geeft een grotere mate van zelfstandigheid aan wijkgemeentes, maar vraagt tegelijkertijd vergaande vormen van samenwerking en soms ook samengaan met andere PKN (wijk)gemeentes. Ook hebben de meeste (wijk)gemeentes te maken met teruglopende aantallen kerkgangers en gestegen kosten bij in het gunstigste geval gelijkblijvende inkomsten. Voor de gereformeerde Stadsdennenkerk is dit niet anders. De wijkkerkenraad van de Stadsdennenkerk wil niet gaan zitten afwachten op wat komt, maar heeft bovenstaande ontwikkelingen opgepakt om haar visie op de wijkgemeente neer te zetten en een beleid te formuleren waar zij zich de komende vier jaar voor wil inzetten.

Wij presenteren ons daarbij als Protestantse Wijkgemeente Stadsdennen. Wij maken deel uit van de PKN kerken in Harderwijk. Kenmerken van onze wijkgemeente zijn:

• een bijbelse verkondiging en christelijke getuigenis;
• leven bij het verbond en de beloften van onze Heer.

Wat willen wij bereiken?

Terugkijkend op afgelopen jaren mogen we dankbaar zijn voor de wijze waarop we binnen de Stadsdennenkerk samen gemeente zijn, met een wijkpredikant en veel meelevende gemeenteleden die bereid zijn veel werk voor de kerk en samenleving in Harderwijk te verrichten. De wijkkerkenraad constateert dat de gemeente een duidelijke groei heeft doorgemaakt in onder meer het jeugdwerk, de gemeentekringen, het jaarthema en de organisatie van het pastoraat. Maar we constateren ook dat er behoefte is aan verdere ontwikkeling van de gemeente. De komende vier jaren hopen we:

• verder te groeien naar een levende gemeente die geïnspireerd wordt door de Heilig Geest, en die zich beweegt op het kruispunt van confessionele beleving en evangelische inspiratie[1];
• dat nog meer gemeenteleden zich actief betrokken voelen bij geloof en kerk;
• dat we een gemeente zijn die de jeugd aanspreekt en waar ze graag deelneemt aan activiteiten;
• een gemeente te zijn waarvan de kerk niet alleen op zondag open is, maar waar de kerk de centrale en laagdrempelige plaats is om elkaar te ontmoeten, ook in de week; waar onze activiteiten plaatsvinden en die een plaats is om te rouwen en te trouwen.

Wat doen we nu al in onze wijkgemeente?

Zoals gezegd doen we best al veel. Onze kerkelijke activiteiten zijn samen te vatten in vier woorden: vieren, leren, getuigen en dienen.

Wij komen samen in de Stadsdennenkerk. Gastvrijheid, laagdrempeligheid en betrokkenheid vinden wij belangrijk. Wij proberen onze diensten op een eigentijdse wijze zo in te vullen dat jong en oud zich thuis voelen. We kiezen daarbij vorm, liederen en hulpmiddelen die passen bij het doel en karakter van de dienst.

Tijdens de morgendienst is er crèche voor de allerkleinsten en kinderdienst voor de jeugd van de basisschoolleeftijd. Eén keer per maand is er, parallel aan de kerkdienst, tienerdienst in een eigen ruimte. Wij zingen uit het Liedboek en gebruiken ook regelmatige liederen uit de Evangelische liedbundel en andere bundels. We worden daarbij begeleid door orgel en piano en soms door een combo.
Gezamenlijk met de Plantagekerk, Veldkampkerk en Nieuwe Kerk wordt er elke zondagmiddag of -avond een dienst in afwisselend een van de kerkgebouwen gehouden. Deze heeft vaak een speciaal karakter.

Gemeentekringen vormen een hoeksteen in de opbouw van onze wijkgemeente. Deze kringen komen thuis bijeen en vormen een belangrijke basis voor contacten met medegemeenteleden. Een belangrijke bouwsteen voor de toerusting van gemeentekringen is het jaarthema, dat door wijkpredikant en anderen wordt uitgewerkt in een map met informatie en werkmateriaal.

Naast de gemeentekringen bieden we meer mogelijkheden om God te leren kennen, bijv. de Alpha cursus. Gezamenlijk met andere kerken in Harderwijk wordt er ook jaarlijks een omvangrijk Leerhuisprogramma aangeboden.

De jongeren willen we stimuleren en steunen in hun geloofsontwikkeling. Er is clubwerk voor kinderen van de basisschool. Voor de jeugd van het voortgezet onderwijs is er samen met de Plantagekerk en Veldkampkerk zgn. clubcatechese. Er wordt gewerkt met ‘Rock Solid’ en ‘Rock Steady’ (programma’s van Youth for Christ). Ook zijn er Youth Alpha cursussen. Op zondagavond komt in de Stadsdennenkerk de jeugdvereniging samen voor jongeren vanaf 16 jaar.

Ook de ouderen worden niet vergeten, zij vormen een snel groeiende groep in onze gemeente. Voor de ouderen organiseren we bijv. seniorenmiddagen, groothuisbezoeken en avondmaalsvieringen in de Zeven Akkers. Individuele bezoeken aan huis zijn een wezenlijk onderdeel van het ouderenwerk, dat nog best wat mee aandacht zou mogen krijgen.

Leven uit de Bron was voor wijkgemeente Stadsdennen enkele jaren geleden het eerste jaarthema. Het is voor onze gemeente nog steeds een belangrijke inspiratiebron. Jezus leert ons om te zien naar elkaar. Getuigen is het uitdragen van ons geloof. Wij doen dit in:

• de eredienst;
• onze werken, in o.a. pastoraat en diaconaat;
• in onze omgeving, via evangelisatie en het werk van de commissie Kerk naar buiten;
• in de wereld, middels zending en werelddiaconaat.

Aan evangelisatie en werelddiaconaat geven we inhoud in samenwerking met de wijkgemeentes van de Plantagekerk en Veldkampkerk. In toenemende mate wordt op deze terreinen samengewerkt met andere PKN kerken. We moeten hier constateren dat we op deze punten nog tekort schieten. We zijn in hoge mate op onze eigen wijkgemeente gericht.

Bij dienen denken we aan ‘delen’:

• delen met anderen in onze omgeving en in de wereld: diaconaat
• delen met elkaar: pastoraat

Diaconaat kun je samenvatten met drie woorden: geloven, helpen, bouwen. Geloven in God die bevrijdt. Helpen om mensen tot hun recht te laten komen. Bouwen aan een wereld die voor iedereen bewoonbaar is. Het Diaconaal Team probeert te helpen waar dat nodig is. Dit betreft plaatselijk in de eigen gemeente, in de samenleving en wereldwijd (werelddiaconaat). Diaconaat is per definitie open. Er wordt bij hulp niet gelet op kerklidmaatschap. Het is belangrijk dat gemeenteleden zelf diaconaal bewust worden en in hun kerkelijke activiteiten steeds aandacht geven aan het diaconale aspect.

Het pastorale werk van wijkgemeente Stadsdennen wordt aangestuurd door een Pastoraal Team onder leiding van de wijkpredikant. We onderscheiden drie vormen van pastoraat:

• Onderling pastoraat

Dit is een spontaan gebeuren. Het mag van ons verwacht worden dat we naar elkaar omzien met de liefde van Christus. Om dit te bevorderen zijn er o.a. gemeentekringen.

• Wijkpastoraat

Dit is de pastorale zorg die gecoördineerd wordt door ouderlingen. Het zijn vooral de pastoraal medewerkers die bezoekwerk doen bij gemeenteleden die dat nodig hebben. Daarnaast is het wijkcontact actief, dat nieuwe gemeenteleden, (langdurig) zieken en senioren bezoekt en belangstelling toont bij geboorte, rouw en jubilea.

Naast het individuele bezoekwerk, wordt jaarlijks in elk blok enkele malen een groothuisbezoek georganiseerd rondom een actueel thema.

In onze kerk is tevens een Pastoraal Jongeren Team (‘PJT Jeugd On Line’) actief, dat bezoekwerk doet bij jongeren van 16 tot 20 jaar.

• Gespecialiseerd pastoraat

Dit is primair het werk van de wijkpredikant. Hij geeft professionele hulp als pastor. U kunt bij hem terecht voor al uw vragen rond geloof en kerk.

Aan doop en belijdenis gaat een voorbereiding met de predikant vooraf. Bij de doop van kinderen is het verplicht dat één van de ouders of verzorgers belijdenis heeft gedaan of doet. Ook is het mogelijk dat doopgetuigen medeverantwoordelijkheid nemen voor de geloofsopvoeding van de kinderen. Aanvragen voor een huwelijksinzegening kunnen worden ingediend bij het Pastoraal Team. De trouwdienst kan ook het karakter dragen van een bidstond. Die mogelijkheid staat ook open voor gemeenteleden van gelijk geslacht die een levensverbintenis willen aangaan. Tot het pastorale aanbod behoren onder meer ook het thuisavondmaal en de ziekenzalving (dienst der genezing).

Hoe denken we onze doelen te bereiken?

In de voorgaande paragraaf hebben we onze huidige kerkelijke activiteiten beschreven. Daarvoor hadden we onder het kopje “Wat willen we bereiken?” al aangegeven naar wat voor soort wijkgemeente we hopen te groeien. Maar hoe willen en denken we dat te bereiken? Daarover gaat deze paragraaf.  In de komende jaren willen wij onze doelen bereiken met erediensten en andere activiteiten die eigentijds zijn en met gebruikmaking van moderne hulpmiddelen en muziekinstrumenten. Kortom, de wijkkerkenraad hoopt op en bidt voor een levende gemeente die haar gemeenteleden inspireert en activeert om zich in te zetten voor geloof en kerk. 

Omdat we naast gemotiveerd ook realistisch moeten zijn, beseffen we dat niet alles tegelijk kan. We hebben daarom keuzes gemaakt en willen de komende vier jaar het accent leggen op de volgende activiteiten:

1. Het diaconaat meer onder de aandacht van de gemeenteleden brengen.:
De diakenen willen dit onder meer bereiken door frequenter een stukje te schrijven voor samengeroepen en zondagsbrief; meer aandacht te geven aan bezoeken van ouderen en andere groepen die extra zorg nodig kunnen hebben; intensievere contacten met professionele hulpdiensten en de gemeente Harderwijk.

2. De jeugd meer bij de kerk betrekken. Zij zijn de toekomst van de kerk
Veel jeugdwerkactiviteiten zijn bovenwijks georganiseerd. Aandachtspunten zijn onder meer: een goede ondersteuning en begeleiding van de tienerdienst; het stimuleren van deelname door onze jongeren aan bovenwijkse activiteiten; het groeien naar het doen van belijdenis; het bieden van een aansprekende kerk voor jongeren van ca. 18 tot 35 jaar.

3. De contacten in de wijk met de gemeenteleden versterken

Wanneer je uitspreekt dat je bepaalde doelen wilt bereiken dienen er evaluatiemomenten te worden ingebouwd om te controleren of de gestelde doelen realistisch zijn en bereikt worden. Herfst 2007, een jaar nadat we met het beleidsplan aan de slag zijn gegaan, zal een eerste evaluatie plaatsvinden.

Leiding geven en samenwerken

Wijkgemeente Stadsdennen maakt deel uit van het groter geheel van de PKN Harderwijk, in onderstaand organisatieschema is dat in beeld gebracht:

De komende jaren zal nog heel wat overlegd moeten worden voordat de drie onderdelen Gereformeerde kerk, Hervormde Gemeente Nieuwe Kerk en Drielanden volledig toegegroeid zijn naar één PKN gemeente in Harderwijk. Nog meer tijd en overleg zal het vergen voordat we met de Hervormde Gemeenten van Harderwijk (Grote Kerk, Anker en Bethelkerk) en Hierden (Het Visnet) één PKN gemeente kunnen vormen.

Wijkgemeente Stadsdennen wil actief meewerken aan een fusie van de Gereformeerde Kerk van Harderwijk, de Hervormde Gemeente Nieuwe Kerk en SOW-Drielanden tot een echte en hechte PKN. Wijkgemeente Stadsdennen hoopt de dialoog met de Hervormde Gemeenten van Harderwijk en Hierden (en hun wijkkerken) te intensiveren.

In bovenstaand schema zijn ook de belangrijkste onderdelen van onze wijkorganisatie weergegeven. De Stadsdennenkerk is nu nog in principe de kerk voor alle leden van de Gereformeerde Kerk van Harderwijk die wonen in het gebied dat begrensd wordt door de spoorlijn, Hoofdweg, Selhorstweg, Bleek, Havenkade en Burgemeester de Meesterstraat en de N302 en voor Frankrijk en Hierden. Deze wijkgrenzen zullen de komende jaren meer vervagen als wijkgemeentes meer ‘een eigen gezicht’ krijgen.

Wijkgemeente Stadsdennen is verdeeld in drie blokken met elk één blokouderling. Deze sturen ieder 6-8 pastoraal medewerkers aan die bezoekwerk doen bij gemeenteleden die dat nodig hebben. Ouderling, pastoraal medewerkers, diakenen en wijkcontactpersonen vormen een zgn. blokteam dat onderling contact houdt en elkaar informeert. Daarnaast hebben enkele andere ouderlingen speciale taken in de wijk zoals het coördineren van het kringenwerk en het jeugdwerk. De jeugdouderling, evangelisatieouderling en sommige andere ouderlingen en diakenen maken deel uit van bovenwijkse commissies en organen, zoals de Algemene Kerkenraad, College van Kerkrentmeesters, College van Diakenen, de SOWJeugdraad en de Evangelisatiecommissie (Kerk naar Buiten).

Het zoeken naar mensen die een bepaald ambt kunnen vervullen, lid van een commissie willen worden of een jeugdgroep willen leiden, is een voortdurend aandachtspunt van de wijkkerkenraad. We willen meer dan in het verleden denken vanuit de mogelijkheden van mensen in plaats vanuit de vacature. De gavencursus biedt daartoe ook handvaten, deelname aan de gavencursus zullen we dan ook krachtig stimuleren.

 Tot nu toe heeft een wijkgemeente slechts een beperkt wijkbudget, want vrijwel alle kosten worden centraal via het College van Kerkrentmeesters betaald. De activiteiten waar we de komende tijd extra accenten op willen leggen, zullen in eerste instantie vooral inzet van menskracht en verandering van werkwijze vragen. Om de activiteiten te realiseren de in de werkplannen staan omschreven, zal het waarschijnlijk noodzakelijk zijn om over een groter wijkbudget te kunnen beschikken. We zullen daarvoor dan een onderbouwde begroting opstellen en die voorleggen aan de Algemene Kerkenraad en College van Kerkrentmeesters.

Waar zijn we te vinden 

• Stadsdennenkerk, J.P. Heyelaan 1 (op hoek met Alb. Thymlaan). Tel. 0341-413329. Koster: G. Stegeman, Tel 0341-422047. Voor meer gegevens over onze kerk: www.sowharderwijk.nl en doorklikken naar Stadsdennenkerk.
• Pastoraal Bureau van de wijkpredikant: ds. A.S.L. Woudenberg, Metten Gerritskamp 18, 3848 CW Harderwijk. Telefonisch spreekuur op werkdagen van 9.00-9.30 uur en van 18.15-18.45 uur (m.u.v. vrijdagavond), tel. 0341-421194. Voor spoedeisende berichten buiten spreekuur bereikbaar via 06-44370291; email: Dit e-mail adres is beschermd door spambots, u heeft Javascript nodig om dit onderdeel te kunnen bekijken .
• Voorzitter wijkkerkenraad: H. Korevaar, tel 0341-430332; email: Dit e-mail adres is beschermd door spambots, u heeft Javascript nodig om dit onderdeel te kunnen bekijken
• Sciba wijkkerkenraad: M. Brosky-Bredewoud, tel.0341-426479; email: Dit e-mail adres is beschermd door spambots, u heeft Javascript nodig om dit onderdeel te kunnen bekijken
• Secretariaat diaconie: T. Plat, tel. 0341-434915; email: Dit e-mail adres is beschermd door spambots, u heeft Javascript nodig om dit onderdeel te kunnen bekijken .

Bijlage 1. Concept-werkplan Protestantse Wijkgemeente Stadsdennen

Het diaconaat onder de aandacht brengen

De diakenen willen de nadruk leggen op de volgende activiteiten:

• Het diaconaat meer onder de aandacht van de gemeenteleden brengen door:

o    Frequenter een stukje te schrijven in Samen Geroepen en de Zondagsbrief, bijvoorbeeld 1 x per maand, volgens schema.

o   Bezoeken af te leggen daar waar bijzondere familieomstandigheden zijn, te denken valt aan echtscheiding, overlijden en langdurig zieken.

o    Als diaken meer aandacht geven aan bepaalde groepen zoals alleenstaanden, ouderen, gehandicapten, asielzoekers/nieuwkomers, sociaal zwakkeren, langdurig zieken en hen bijvoorbeeld een kaartje te sturen bij bijzondere gelegenheden.

• Opzetten van een diaconaal ouderenbeleid

De huidige situatie van toenemende vergrijzing in combinatie met hogere eigen bijdragen voor gezondheidszorg vraagt de komende jaren om aandacht voor de ouderen en hun verzorgers. Om een beter beeld te krijgen van deze doelgroep zal frequenter contact nodig zijn; bijv. door:

o   Kennismakingsbezoeken aan ouderen.

o   Bekend maken wat de diaken aan ondersteuning kan bieden; bijv. hulp t.a.v. invullen van formulieren, subsidieaanvragen, zorgtoeslag. Ook op een ouderenmiddag zou bijvoorbeeld wat meer bekendheid aan het werk van de diakenen kunnen worden gegeven.

• Sociale kaart van Harderwijk

o   Het is niet mogelijk om met een groep vrijwilligers op alle fronten tegelijk actief te zijn en dat is ook niet nodig omdat reeds anderen zich voor een bepaalde groep inzetten (particulier, maatschappelijk, overheid). Is dat het geval dan kan de diaconie zich ‘beperken’ tot het verwijzen naar deze diensten (of als dat nodig is meegaan naar zo’n dienst), het leveren van vrijwilligers of het bieden van financiële steun. Voor een adequate verwijzing zal een sociale kaart van Harderwijk worden gemaakt.

o   Intensiveren van contacten met de gemeente Harderwijk.

De diakenen gaan het diaconale deel van dit werkplan verder uitwerken tot een aantal concrete activiteiten. Zij doen dit waar nodig in overleg met het College van Diakenen om af te stemmen met plannen bij andere SOW partnerkerken. We streven ernaar voor zomervakantie 2006 een definitief werkplan te kunnen vaststellen.
 

Bijlage 2. Concept-werkplan Protestantse Wijkgemeente Stadsdennen

De jeugd meer bij de kerk betrekken. Zij is de toekomst van de kerk

Het jeugdwerk wordt bovenwijks aangestuurd door de SOWJR. Dit orgaan (Samen op Weg Jeugd Raad) coördineert diverse activiteiten die als volgt geclusterd zijn: A. Leergroepen/C2; B. kinderdienst en oppas; C. (Ontspannende) activiteiten voor 12+ jeugd; D. Diensten/vieringen en E. Publiciteit. Op wijkniveau zijn actief: het team clubleiding olv een coördinator, de kinderdienstcommissie, de tienerdienstcommissie en het Pastoraal Jongeren Team (nader aangeduid als PJT Jeugd Online).

De catechese, die zoals gezegd bovenwijks georganiseerd is, geeft voor de 13- en 14-jarigen een eigentijds en interactief programma (Rock Solid en Rock Steady), voor de 15-jarigen is er team- of desgewenst huiscatechese. Voor de 16+ jeugd is er een Youth Alpha en daarop volgend de AYA (After Youth Alpha). In de tweede helft van het seizoen wordt door één van de predikanten leiding gegeven aan een ‘geloofskeuzegroep’.

PJT Jeugd Online realiseert pastoraal bezoekwerk onder jongeren vanaf 16 jaar en probeert de jeugd zoveel mogelijk bij het bovenwijkse aanbod te betrekken. De tienerdienst is in sept. 2004 van start gegaan. Er is ook al twee keer geëxperimenteerd met een tienerzondag. De kinderdienstcommissie maakt gebruik van de methode “Vertel ’t maar”. Er is een aparte projectcommissie voor het advents- en veertig dagen project. Voor wat betreft het project in de lijdenstijd wordt overleg gevoerd met de SOW-veertig dagen cie. Het Pastoraal Team van onze wijkgemeente stelt zich ten doel om van tijd tot tijd een groepsgesprek te houden met jonge ouders over de geloofsopvoeding van jonge kinderen / tieners. Daar is tot op heden nog geen vorm aan gegeven.

Als punten van aandacht kunnen worden genoemd: een goede ondersteuning en begeleiding van het voor onze wijkgemeente nieuwe fenomeen van de tienerdienst, het stimuleren van deelname door onze jongeren aan de bovenwijkse activiteiten en de toeleiding naar de geloofskeuze.

Ds Woudenberg is in overleg met degenen die de verschillende onderdelen van het jeugdwerk in onze wijkgemeente trekken/coördineren om deze jeugdparagraaf van het werkplan verder uit te werken tot een aantal concrete activiteiten. Omdat veel van de jeugdwerkactiviteiten bovenwijks georganiseerd zijn, zal het afstemmen met wat er elders al gebeurt en aan plannen ontwikkeld wordt steeds een belangrijk aandachtspunt zijn. We streven ernaar voor zomervakantie 2006 deze jeugdparagraaf van het werkplan vast te kunnen stellen.

Bijlage 3. Concept-werkplan Protestantse Wijkgemeente Stadsdennen

Contacten in de wijk versterken.

Enkele jaren geleden is in de Stadsdennenkerk gekozen voor een participatiemodel. Dat betekent dat niet meer automatisch elk adres elk jaar door een ouderling of pastorale medewerker wordt bezocht. Het idee was dat gemeenteleden zelf actiever zouden aangeven op welke momenten zij behoefte hebben aan een bezoek. Daarnaast zouden gemeentekringen en groot huisbezoeken de basis vormen voor onderling pastoraat en contacten binnen de wijk. Dit werkt maar ten dele, een groot aantal gemeenteleden neemt niet deel aan activiteiten. Ze stappen niet zelf actief naar de kerk toe en als dan ook niemand van de kerk hen opzoekt, gaat het contact verloren. Om dit te voorkomen willen we het versterken van de contacten in de wijk de komende twee jaar als actiepunt opnemen. We zullen de komende maanden nadenken hoe we die contacten kunnen activeren. We denken daarbij aan:

• Bezoek van alle adressen door een pastoraal medewerker, ouderling of diaken
• Versterken van de onderlinge communicatie in het blokteam tussen wijkcontact, ouderling, diakenen en pastorale medewerkers, zodat zo snel mogelijk aan elkaar wordt doorgegeven wanneer er een bezoekje moet worden afgelegd en door wie. Dit niet alleen bij droevige omstandigheden, maar ook op moment dat er iets te vieren valt, of zomaar een keer tussendoor bij iemand die eenzaam is.

• Stimuleren dat minstens tweemaal per jaar voor diegenen die dit hebben aangegeven een groothuisbezoek wordt aangeboden. Een matige opkomst mag geen reden zijn om het groothuisbezoek de volgende keer dan maar te schrappen. Bij de groothuisbezoeken een variatie in onderwerpen en aanpak proberen te realiseren zodat er regelmatig voor ieder iets interessants aan bod komt.
• Blijvend aandacht geven aan contacten met ouderen en langdurig zieken door de wijkpredikant.
• Het verbeteren van de informatieverstrekking aan de gemeenteleden in algemene zin.
• Ook hebben we behoefte aan het horen van de gemeente. Hoe denkt zij over bepaalde onderwerpen, zwaarwegende besluiten die moeten worden genomen? Wij willen hiervoor het middel enquête gaan gebruiken.
• Het stimuleren van gemeentekringen.

Het pastoraal team neemt het voortouw om dit onderdeel van het werkplan verder uit te werken in concrete acties. Ook zij zullen hiervoor waar nodig afstemmen met andere geledingen binnen onze wijkgemeente zodat er een breed draagvlak voor het definitieve werkplan ontstaat. We streven ernaar om voor zomervakantie 2006 ook dit onderdeel van het werkplan vast te kunnen stellen.